Voorspellen hoe de volgende pandemie eruitziet is inherent speculatief, maar gebaseerd op huidige trends, wetenschappelijk inzicht en discussies op platforms kunnen we een aantal inzichten delen:
Oorsprong: Veel experts denken dat de volgende pandemie waarschijnlijk zoönotisch zal zijn, afkomstig van wilde dieren. Dit komt door de toenemende menselijke aanwezigheid in natuurlijke leefgebieden, klimaatverandering en de wereldwijde beweging van mensen en goederen. Virussen zoals influenza (van vogels of varkens) of coronavirussen worden vaak genoemd vanwege hun verleden en mogelijke toekomstige dreiging.
Type Pathogeen: Hoewel grieppandemieën historisch gezien belangrijk zijn geweest, is er ook bezorgdheid over coronavirussen vanwege hun recente impact met SARS, MERS en COVID-19. Het kan echter ook gaan om een totaal nieuwe ziekteverwekker, of een bekende virus die sterk muteert (“Disease X”).
Overdracht: Als het de recente trends volgt, zou de volgende pandemie mogelijk een respiratoire ziekte kunnen zijn die zich verspreidt via druppels of aerosolen. Dit maakt het zeer besmettelijk in onze geglobaliseerde wereld met veelvuldig vliegverkeer.
Ernst en Sterfte: Dit kan sterk variëren. Als het een sterk gemuteerd griepvirus is, of een nieuw virus waarvoor mensen geen immuniteit hebben, kan de sterfte hoger zijn dan bij COVID-19. Of het kan minder ernstig zijn, maar zich wel verder verspreiden.
Technologische en Medische Respons: Tegen de tijd dat de volgende pandemie toeslaat, kunnen er mogelijk al nieuwe vaccintechnologieën beschikbaar zijn, zoals universele vaccins tegen hele klassen virussen. De respons kan sneller zijn door de lessen die we hebben geleerd van COVID-19, met betere wereldwijde coördinatie, snelle tests, en mogelijk effectievere behandelingen of antivirale middelen.
Sociale en Economische Impact: Verwacht wordt dat samenlevingen beter voorbereid zullen zijn qua infrastructuur (zoals voorraden van persoonlijke beschermingsmiddelen en beademingsapparatuur), maar de economische impact kan nog steeds enorm zijn door de mondiale verbondenheid. Misinformatie kan opnieuw een belangrijke rol spelen, mogelijk verergerd door cyberdreigingen of -aanvallen tijdens de chaos, zoals sommige deskundigen speculeren.
Voorbereiding en Bewaking: Er wordt steeds meer gesproken over het belang van wereldwijde bewakingssystemen voor zoönotische ziekten, betere internationale samenwerking en investeringen in de volksgezondheidssystemen. De effectiviteit van deze voorbereidingen hangt echter af van politieke wil, financiering en het overwinnen van de laksheid die vaak volgt op een crisis.
Mogelijkheid van Niet-Virale Pandemieën: Hoewel minder besproken, is er ook de mogelijkheid van een bacteriële pandemie, bijvoorbeeld door antibioticaresistente bacteriën. Dit zou het landschap van infectieziekten aanzienlijk kunnen veranderen.
Uit discussies in de wetenschappelijke gemeenschap blijkt dat:
De volgende pandemie binnen tien jaar zou kunnen plaatsvinden, door factoren zoals meer mens-dier interactie, klimaatverandering die vectorhabitats beïnvloedt en wereldwijde reizen. Er is een sterke focus op de onvoorspelbaarheid ervan — het kan van alles zijn, van een bekende ziekteverwekker met een nieuwe stam tot een geheel nieuwe pathogeen.