Wat is NGS?
Next-Generation Sequencing (NGS) is een moderne technologie waarmee het hele genoom of geselecteerde gensegmenten snel en kosteneffectief kunnen worden gesequencet. Deze methode heeft het genetisch onderzoek gerevolutioneerd en speelt een cruciale rol in de precisiegeneeskunde, met name in de kankerbehandeling.
Soorten NGS
Er zijn verschillende soorten NGS die afhankelijk van de behoefte en onderzoeksvraag worden ingezet:
- Whole Genome Sequencing (WGS): Sequencing van het gehele genoom van een individu.
- Whole Exome Sequencing (WES): Richt zich op de exonen, de coderende delen van de genen die verantwoordelijk zijn voor eiwitten.
- Targeted Sequencing: Sequencing van alleen geselecteerde genen of genregio’s die relevant zijn voor bepaalde aandoeningen.
- RNA Sequencing (RNA-Seq): Analyse van alle RNA-transcripten om genexpressiepatronen vast te stellen.
Toepassingsgebieden van NGS in de geneeskunde
NGS wordt in verschillende medische gebieden gebruikt om genetische informatie te verkrijgen die bijdraagt aan de diagnose, prognose en therapie van ziekten. Vooral in de oncologie is de toepassing van groot belang:
- Longkanker: NGS kan genetische mutaties zoals EGFR, KRAS en ALK identificeren die relevant zijn voor gerichte therapieën.
- Borstkanker: Identificeert mutaties in de genen BRCA1 en BRCA2, die het risico op borst- en eierstokkanker verhogen en therapeutische beslissingen kunnen beïnvloeden.
- Colorectale kanker: Identificeert mutaties in de genen KRAS, NRAS en BRAF, die de keuze van de therapie beïnvloeden.
- Prostaatkanker: Herkent genetische veranderingen die relevant zijn voor het gebruik van PARP-remmers.
- Ovariumkanker: Analyseert mutaties en homologe recombinatiedeficiënties (HRD) die belangrijk zijn voor het gebruik van PARP-remmers.
- Zeldzame tumoren: Helpt bij de identificatie van zeldzame genetische veranderingen die specifieke therapieën mogelijk maken.
Voordelen van NGS voor patiënten
Het gebruik van NGS in de klinische praktijk biedt tal van voordelen voor patiënten:
- Persoonlijke therapie: Door de identificatie van specifieke genetische veranderingen kan een op maat gemaakte therapie worden ontwikkeld die is afgestemd op de individuele genetische profielen van de patiënten.
- Betere prognose: Vroege en nauwkeurige genetische diagnoses kunnen de prognose verbeteren en de overlevingskans verhogen.
- Minimalisering van bijwerkingen: Gerichte therapieën die gebaseerd zijn op genetische informatie kunnen gerichter werken en minder bijwerkingen veroorzaken.
Next-Generation Sequencing (NGS) vertegenwoordigt een belangrijke vooruitgang in de geneeskunde, met name in de kankerbehandeling. Het maakt een nauwkeurigere diagnose, een persoonlijke therapie en een betere algehele patiëntenzorg mogelijk. Door voortdurende onderzoek en ontwikkeling op dit gebied zal de rol van NGS in de geneeskunde blijven groeien en nog meer patiënten ten goede komen.
Aanbevelingen voor het gebruik van Next-Generation Sequencing (NGS) bij patiënten met gevorderde kanker
De European Society for Medical Oncology (ESMO) heeft haar aanbevelingen voor het gebruik van tumor-NGS bij patiënten met gevorderde kanker bijgewerkt. Hier zijn de belangrijkste punten:
- Aanbevolen kankertypes voor NGS:
- Niet-kleincellige longkanker (NSCLC): NGS dient te worden uitgevoerd bij patiënten met gevorderde niet-plaveiselcel NSCLC.
- Prostaatkanker: Patiënten met gevorderde prostaatkanker dienen NGS-tests te ondergaan.
- Colorectale kanker (CRC): NGS wordt aanbevolen voor patiënten met gevorderde colorectale kanker.
- Cholangiocarcinoom (CCA): Patiënten met gevorderd cholangiocarcinoom profiteren van NGS.
- Ovariumkanker: NGS dient te worden toegepast bij patiënten met gevorderde ovariumkanker.
- Zeldzame tumoren: NGS wordt aanbevolen voor zeldzame tumoren zoals gastro-intestinale stromale tumoren (GIST), sarcomen, schildklierkanker en kanker van onbekende primaire oorsprong (CUP).
- Tumor-agnostische biomarkers:
- NTRK1/2/3-fusies, RET- en FGFR1/2/3-fusies/mutaties, BRAF-V600E-mutaties, MSI-H (hoge microsatellietinstabiliteit) en TMB-H (hoge tumormutatiebelasting) zijn als tumor-agnostische biomarkers geclassificeerd en dienen door NGS te worden geïdentificeerd wanneer passende therapieën beschikbaar zijn.
- Specifieke aanbevelingen voor andere kankertypes:
- Borstkanker: NGS dient te worden uitgevoerd bij patiënten met gevorderde borstkanker, met name om ESR1-mutaties te identificeren na resistentie tegen endocriene therapie.
- Prostaatkanker: Voor patiënten met BRCA1/2- en PALB2-mutaties worden PARP-remmers aanbevolen, en NGS dient te worden gebruikt om deze mutaties te identificeren.
- Colorectale kanker: Mutaties zoals KRASG12C dienen te worden gedetecteerd door middel van NGS om gerichte therapieën mogelijk te maken.
- Zeldzame tumoren: NGS is vooral belangrijk voor de identificatie en behandeling van zeldzame tumoren en dient te worden uitgevoerd in gespecialiseerde centra.
- Klinisch onderzoek en kostenbewustzijn:
- NGS dient idealiter te worden uitgevoerd in klinische onderzoekscentra om onderzoek te versnellen en kosten te optimaliseren.
- Patiënten en artsen kunnen ook overwegen om NGS buiten deze aanbevelingen toe te passen, mits het voordeel duidelijk wordt gecommuniceerd en er geen aanzienlijke extra kosten ontstaan.
Samenvattend bevordert ESMO het gebruik van NGS om de precisiegeneeskunde te verbeteren en patiënten met gevorderde kanker betere behandelingsmogelijkheden te bieden. Door specifieke genetische mutaties te identificeren, kunnen gerichte therapieën worden ontwikkeld die leiden tot betere behandelresultaten en een verbeterde kwaliteit van leven.