Testosteron, een anabool en androgeen steroïde hormoon, wordt traditioneel gebruikt voor de behandeling van hypogonadisme. Echter, de betekenis van testosteron in de zorg voor kritisch zieke patiënten krijgt steeds meer aandacht. In deze blogpost worden de belangrijkste bevindingen samengevat van een recente review over de rol van testosteron in de zorg voor kritisch zieke patiënten.
Fysiologische Rol van Testosteron
Testosteron wordt voornamelijk geproduceerd in de testes bij mannen en in mindere mate in de eierstokken bij vrouwen. Het hormoon speelt een rol in tal van biologische processen, zoals de ontwikkeling van mannelijke geslachtskenmerken, spermatogenese en het behoud van spiermassa. Bij kritieke ziektes kan de testosteronproductie echter ontregeld raken, wat leidt tot hypotestosteronemie – een aandoening die in verband wordt gebracht met slechtere klinische resultaten.
Testosteron bij Kritieke Ziektes
Kritieke ziektes zoals sepsis of ernstige trauma’s veroorzaken een pro-inflammatoire en katabole reactie in het lichaam, wat de testosteronspiegels aanzienlijk kan verlagen. Deze verlaging kan tot ver in de herstelperiode na de acute ziekte aanhouden. Onderzoek toont aan dat lage testosteronspiegels geassocieerd zijn met een langere verblijfsduur op de intensive care, een hogere behoefte aan mechanische ventilatie en een verhoogd sterfterisico.
Testosterontherapie: Potentieel en Uitdagingen
Het gebruik van testosteron als therapeutische interventie bij kritisch zieke patiënten heeft in verschillende studies gemengde resultaten opgeleverd. Sommige onderzoeken suggereren dat een testosterontherapie kan helpen de ontstekingsreactie te moduleren en spierverlies te verminderen, wat vooral in de herstelperiode na een acute kritieke ziekte voordelig kan zijn. Bij patiënten met brandwonden werden positieve effecten waargenomen, zoals verbeterde spiermassa en een verkorte ziekenhuisopname.
Welke Patiënten Kunnen Profiteren?
Van een testosterontherapie kunnen met name de volgende patiëntengroepen profiteren:
- Mannen met ernstige brandwonden: Studies hebben aangetoond dat testosteron en aanverwante stoffen zoals Oxandrolon het herstel en de revalidatie bij brandwondenpatiënten kunnen bevorderen.
- Patiënten met langdurige kritieke ziekte: Testosteron kan helpen spierverlies te voorkomen en de lichamelijke prestaties tijdens de herstelperiode te verbeteren.
- Patiënten met hypogonadale toestanden tijdens een kritieke ziekte: Een gerichte testosterontherapie kan helpen de door de ziekte verslechterde hormonale balans te herstellen en zo het herstel te ondersteunen.
Resume
De therapie met testosteron bij kritisch zieke patiënten biedt potentiële voordelen, vooral bij het moduleren van ontstekingen en het verbeteren van de spiermassa. Ondanks de veelbelovende resultaten in sommige studies is de toepassing van deze therapie nog niet volledig ingeburgerd en vereist verdere onderzoek. Grotere, goed opgezette studies zijn nodig om de optimale inzet van testosteron in de kritische zorg te bepalen en ervoor te zorgen dat patiënten maximaal profiteren van deze behandeling.
Hoeveel gerandomiseerde trials zijn er?
Er worden in totaal 14 gerandomiseerde trials genoemd die betrekking hebben op het gebruik van testosteron bij acuut kritieke ziekte en 28 artikelen die zijn geïdentificeerd voor het gebruik van testosteron in de herstelfase van kritieke ziekte. Van deze artikelen zijn er enkele gerandomiseerde gecontroleerde trials (RCT’s). Hieronder zijn de belangrijkste gerandomiseerde gecontroleerde trials die in het document worden genoemd:
- Oxandrolon bij brandwondenpatiënten: Verschillende gerandomiseerde gecontroleerde trials (RCT’s) onderzoeken het effect van oxandrolon, een testosteronderivaat, bij brandwondenpatiënten, waaronder het effect op lichaamsgewicht, stikstofbalans en de genezing van donorplaatsen.
- GAINS Trial: Dit is een pilot RCT dat het effect van nandrolon (een anabool steroïde) onderzocht bij patiënten die herstellen van kritieke ziektezwakte. Dit onderzoek toonde significante verbeteringen in mechanische ventilatie, ICU-verblijf en mobiliteitsscores.